See zwierciadło on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Polski (indeks)",
"orig": "polski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"st.pol. zwierciadlo < st.pol. wierciadło < prawdop. *wzierciadło < źřadło < prasł. zьrě + -dlo"
],
"forms": [
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadłu",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadłem",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadle",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadeł",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadłom",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadłami",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadłach",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"text": "zob. też zwierciadło w Wikipedii"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"sense_index": "1.1",
"word": "jak po zwierciadle"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "jak w zwierciadle"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ukazywać coś w krzywym zwierciadle"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "nie pomoże zwierciadło, kiedy panna czupiradło"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "młodość szuka zwierciadeł, starość ich unika"
}
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "krzywe zwierciadło"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "zwierciadło arsenowe"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "antymonowe"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "oś zwierciadła"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "zwierciadło kuliste"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "sferyczne"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "zwierciadło wklęsłe"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "zwierciadło wypukłe"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "odzwierciedlenie"
},
{
"word": "odzwierciadlenie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlanienie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlenie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlarz"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlnik"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlniczka"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlnica"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlnica"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadełkowanie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlnictwo"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlnictwo"
},
{
"tags": [
"diminutive"
],
"word": "zwierciadełko"
},
{
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zwierciadłko"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "zwierciadlany"
},
{
"word": "zwierciadłowy"
},
{
"word": "zwierciadlany"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlniczy"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlny"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlny"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadłowy"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierściadlany"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "odzwierciedlić"
},
{
"word": "odzwierciedlać"
},
{
"word": "odzwierciedlić się"
},
{
"word": "odzwierciedlać się"
},
{
"word": "odzwierciadlić"
},
{
"word": "odzwierciadlać"
},
{
"word": "odzwierciadlić się"
},
{
"word": "odzwierciadlać się"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlić się"
},
{
"word": "zwierciedlanić się"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadełkować"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedleć"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlić"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Adolf Dygasiński: Zając",
"text": "…stanął (zając) przed wielkim zwierciadłem w ścianie, zadziwiony widokiem odbitej w lustrze postaci sobowtóra. Może mniemał, że ma przed sobą towarzysza, i uczuł chętkę, aby z nim poigrać, gdyż zaczął nacierać na zwierciadło; widmo naśladowało każdy ruch jego. Bawiło go to, odskakiwał, stawał słupka, odsadzał się i z rozpędem wpadał na rzekomego szaraka"
}
],
"glosses": [
"gładka powierzchnia odbijająca światło; tafla szkła od spodu pokrytego warstwą srebra, aluminium, cyny lub rtęci; lustro"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-Il8IkZYe",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"literary"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Henryk Sienkiewicz: Quo vadis? Powieść z czasów Nerona",
"text": "…udały się do łaźni, gdzie Akte, wykąpawszy Ligię, zaprowadziła ją na śniadanie, a potem do ogrodów pałacowych (…) Ligia po raz pierwszy w życiu widziała te wspaniałe ogrody, pełne cyprysów, pinij, dębów, oliwek i mirtów, wśród których bielił się cały lud posągów, błyszczały spokojne zwierciadła sadzawek, kwieciły się całe gaiki róż zraszanych pyłem fontann, gdzie wejścia do czarownych grot obrastał bluszcz lub winograd, gdzie na wodach pływały srebrne łabędzie, a wśród posągów i drzew chodziły przyswojone gazele z pustyń Afryki i barwne ptactwo sprowadzane ze wszystkich znanych krain świata"
}
],
"glosses": [
"niezmącona powierzchnia wody – morza, jeziora lub rzeki; lustro"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-aZXrmmlc",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"literary",
"metaphoric"
]
},
{
"glosses": [
"miejsce nieporośnięte roślinnością; łysina, golizna"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-KGv6ZRB9",
"raw_tags": [
"daw."
],
"sense_index": "1.3"
},
{
"glosses": [
"Heritiera, rodzaj z rodziny zatwarowatych; ołysta"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-KN5Vuv7E",
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"botany"
]
},
{
"glosses": [
"cienka powłoka powstała przez osiadanie na gładkiej powierzchni szkła lub porcelany różnych par metalicznych"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-UkRxqXpV",
"sense_index": "1.5",
"topics": [
"chemistry"
]
},
{
"glosses": [
"biała plama na pośladkach zwierzyny płowej"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-C-9El5pn",
"raw_tags": [
"daw.",
"środ."
],
"sense_index": "1.6",
"topics": [
"hunting"
]
},
{
"glosses": [
"błyszcząca kolorowo plama na skrzydłach kaczek; lustro"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-hT~uGWa7",
"raw_tags": [
"środ."
],
"sense_index": "1.7",
"topics": [
"hunting"
]
},
{
"glosses": [
"gatunek literacki, którego zadaniem jest prezentacja obranego wzoru osobowego"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-NIFRAeWN",
"sense_index": "1.8",
"topics": [
"literature"
]
},
{
"glosses": [
"gładka powierzchnia o nierównościach mniejszych niż długość fali świetlnej, która w minimalnym stopniu rozprasza światło, odbijając większą jego część"
],
"id": "pl-zwierciadło-pl-noun-tzM0ipFe",
"sense_index": "1.9",
"topics": [
"physics"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "zvʲjɛrʲˈʨ̑adwɔ"
},
{
"ipa": "zvʹi ̯erʹćadu̯o",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "Pl-zwierciadło.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/Pl-zwierciadło.ogg/Pl-zwierciadło.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-zwierciadło.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1-7",
"word": "lustro"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "wierciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zwierściadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zrciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zwierzciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "świarciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "zwieściadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "zierciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "wierzciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "zerkódło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "wierźciadło"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"dialectal"
],
"topics": [
"prison"
],
"word": "lipko"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "zierkadło"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "tafla"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "łysina"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "golizna"
},
{
"sense_index": "1.4",
"word": "ołysta"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"sense_index": "1.4",
"word": "zwrótnica"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "chustka"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "serwetka"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "lusterko"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "talerz"
},
{
"sense_index": "1.7",
"word": "lusterko"
}
],
"tags": [
"neuter"
],
"translations": [
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "śpigul"
}
],
"word": "zwierciadło"
}
{
"categories": [
"polski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"st.pol. zwierciadlo < st.pol. wierciadło < prawdop. *wzierciadło < źřadło < prasł. zьrě + -dlo"
],
"forms": [
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadłu",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadłem",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadle",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadeł",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadłom",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadłami",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadłach",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "zwierciadła",
"sense_index": "1.1-9",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"text": "zob. też zwierciadło w Wikipedii"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"sense_index": "1.1",
"word": "jak po zwierciadle"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "jak w zwierciadle"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ukazywać coś w krzywym zwierciadle"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "nie pomoże zwierciadło, kiedy panna czupiradło"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "młodość szuka zwierciadeł, starość ich unika"
}
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "krzywe zwierciadło"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "zwierciadło arsenowe"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "antymonowe"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "oś zwierciadła"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "zwierciadło kuliste"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "sferyczne"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "zwierciadło wklęsłe"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "zwierciadło wypukłe"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "odzwierciedlenie"
},
{
"word": "odzwierciadlenie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlanienie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlenie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlarz"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlnik"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlniczka"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlnica"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlnica"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadełkowanie"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlnictwo"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlnictwo"
},
{
"tags": [
"diminutive"
],
"word": "zwierciadełko"
},
{
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zwierciadłko"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "zwierciadlany"
},
{
"word": "zwierciadłowy"
},
{
"word": "zwierciadlany"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlniczy"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadlny"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlny"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadłowy"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierściadlany"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "odzwierciedlić"
},
{
"word": "odzwierciedlać"
},
{
"word": "odzwierciedlić się"
},
{
"word": "odzwierciedlać się"
},
{
"word": "odzwierciadlić"
},
{
"word": "odzwierciadlać"
},
{
"word": "odzwierciadlić się"
},
{
"word": "odzwierciadlać się"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlić się"
},
{
"word": "zwierciedlanić się"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciadełkować"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedleć"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"word": "zwierciedlić"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Adolf Dygasiński: Zając",
"text": "…stanął (zając) przed wielkim zwierciadłem w ścianie, zadziwiony widokiem odbitej w lustrze postaci sobowtóra. Może mniemał, że ma przed sobą towarzysza, i uczuł chętkę, aby z nim poigrać, gdyż zaczął nacierać na zwierciadło; widmo naśladowało każdy ruch jego. Bawiło go to, odskakiwał, stawał słupka, odsadzał się i z rozpędem wpadał na rzekomego szaraka"
}
],
"glosses": [
"gładka powierzchnia odbijająca światło; tafla szkła od spodu pokrytego warstwą srebra, aluminium, cyny lub rtęci; lustro"
],
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"literary"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Henryk Sienkiewicz: Quo vadis? Powieść z czasów Nerona",
"text": "…udały się do łaźni, gdzie Akte, wykąpawszy Ligię, zaprowadziła ją na śniadanie, a potem do ogrodów pałacowych (…) Ligia po raz pierwszy w życiu widziała te wspaniałe ogrody, pełne cyprysów, pinij, dębów, oliwek i mirtów, wśród których bielił się cały lud posągów, błyszczały spokojne zwierciadła sadzawek, kwieciły się całe gaiki róż zraszanych pyłem fontann, gdzie wejścia do czarownych grot obrastał bluszcz lub winograd, gdzie na wodach pływały srebrne łabędzie, a wśród posągów i drzew chodziły przyswojone gazele z pustyń Afryki i barwne ptactwo sprowadzane ze wszystkich znanych krain świata"
}
],
"glosses": [
"niezmącona powierzchnia wody – morza, jeziora lub rzeki; lustro"
],
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"literary",
"metaphoric"
]
},
{
"glosses": [
"miejsce nieporośnięte roślinnością; łysina, golizna"
],
"raw_tags": [
"daw."
],
"sense_index": "1.3"
},
{
"glosses": [
"Heritiera, rodzaj z rodziny zatwarowatych; ołysta"
],
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"botany"
]
},
{
"glosses": [
"cienka powłoka powstała przez osiadanie na gładkiej powierzchni szkła lub porcelany różnych par metalicznych"
],
"sense_index": "1.5",
"topics": [
"chemistry"
]
},
{
"glosses": [
"biała plama na pośladkach zwierzyny płowej"
],
"raw_tags": [
"daw.",
"środ."
],
"sense_index": "1.6",
"topics": [
"hunting"
]
},
{
"glosses": [
"błyszcząca kolorowo plama na skrzydłach kaczek; lustro"
],
"raw_tags": [
"środ."
],
"sense_index": "1.7",
"topics": [
"hunting"
]
},
{
"glosses": [
"gatunek literacki, którego zadaniem jest prezentacja obranego wzoru osobowego"
],
"sense_index": "1.8",
"topics": [
"literature"
]
},
{
"glosses": [
"gładka powierzchnia o nierównościach mniejszych niż długość fali świetlnej, która w minimalnym stopniu rozprasza światło, odbijając większą jego część"
],
"sense_index": "1.9",
"topics": [
"physics"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "zvʲjɛrʲˈʨ̑adwɔ"
},
{
"ipa": "zvʹi ̯erʹćadu̯o",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "Pl-zwierciadło.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/Pl-zwierciadło.ogg/Pl-zwierciadło.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-zwierciadło.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1-7",
"word": "lustro"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "wierciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zwierściadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zrciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "zwierzciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"Old-Polish"
],
"word": "świarciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "zwieściadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "zierciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "wierzciadło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "zerkódło"
},
{
"sense_index": "1.1-7",
"tags": [
"dialectal"
],
"word": "wierźciadło"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"dialectal"
],
"topics": [
"prison"
],
"word": "lipko"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "zierkadło"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "tafla"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "łysina"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "golizna"
},
{
"sense_index": "1.4",
"word": "ołysta"
},
{
"raw_tags": [
"daw."
],
"sense_index": "1.4",
"word": "zwrótnica"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "chustka"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "serwetka"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "lusterko"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "talerz"
},
{
"sense_index": "1.7",
"word": "lusterko"
}
],
"tags": [
"neuter"
],
"translations": [
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "śpigul"
}
],
"word": "zwierciadło"
}
Download raw JSONL data for zwierciadło meaning in All languages combined (8.0kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-10-17 from the plwiktionary dump dated 2024-10-02 using wiktextract (1fa2fea and a709d4b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.